Oostende heeft mijn hart gestolen. Een badplaats met veel allure en de nodige vergane glorie, maar tegelijkertijd een stad waar nog gewoon wordt gewoond en gewerkt en geleefd. Ja, ook Oostende heeft veel te veel beton en hoogbouw, maar hier kun je dat de rug toekeren: drentelen door de stad, de musea bezoeken, wandelen door de schitterende Belle Epoque-wijk, lunchen in CultuurCafé De Grote Post Grote Post, genieten van het Theater aan Zee of het Filmfestival, en je weer even in de tijd van het interbellum wanen in het monumentale Thermae Palace Hotel (zolang dat nog kan).
Het verhaal hoe Oostende zo'n wereldwijd vermaarde badplaats werd, kan niet vaak genoeg worden verteld. En daar heb ik me aan gelaafd deze zomer. 'Oostende in de Belle Epoque' van Kurt Van Eeghem bleek een mooi boek, maar belooft te veel. Want het gaat vrijwel alleen over de geschiedenis van het Kursaal Oostende. En ja, dat is ook 'het zwierige tijdperk van Ensor', zoals de ondertitel stelt, maar de schilder komt amper voor in het boek. Voor die zwier kun je beter de biografie van James Ensor lezen. Een boek dat óók de geschiedenis van Oostende vertelt.
Eric Min heeft met 'Jamer Ensor. Een biografie' geschreven met de schwung die we van hem kennen. En waar me dat bij zijn boek 'Zwart Licht' enigszins stoorde, is dat hier zeer op zijn plaats. Want het is goed om te lezen met wie de schilder allemaal verkeerde, en dat hij in zijn jonge jaren, bijvoorbeeld, in contact stond het befaamde anarchistenstel Élie en Elisée Reclus. Dat verklaart veel. Het is verder mooi om te zien dat Min niet aan de haal gaat met de tragiek van een schilder die zich in de tweede helft van zijn leven eigenlijk alleen maar heeft herhaald. De biograaf signaleert het, maar oordeelt amper.
Maar wie echt wil weten hoe de Belgische kust zich destijd sheeft ontwikkeld tot the place to be voor de beau monde en hoe adembenemend mooi het allemaal was, moet zich onderdompelen in 'Het verlangen naar zee' van Jeroen Cornilly. Een prijzig boek, maar daar is het formaat ook naar dat nodig was om vele prachtige foto's, schetsen, bouwplannen en affiches groot, haarscherp en waar het kon in kleur af te beelden. Maar dat niet alleen: Cornilly volgt de geschiedenis op de voet, en doet dat in detail. Niet alleen van Oostende, maar van elke badplaats die aan de Belgische kust. Erg knap. Chapeau.
Illustratie: de Compagnie Chemin du Fer de Nord adverteerde rond 1900 met dit affiche voor vakanties in een wellustig en vrolijk Oostende. Het lijkt wel het zoekplaatje van het beroemde 'De baden van Oostende' van James Ensor. Op de achtergrond het oude (tweede) Kursaal, in 1940 vernietigd door de Duitsers.
Comments